Hiệu ứng đám đông là gì?

Thuật ngữ Hiệu ứng đám đông lần đầu tiên được sử dụng bởi nhà tâm lý học Robert Cialdini vào năm 1984. Dựa trên công trình nghiên cứu của các nhà xã hội học Daniel Kahneman và Amos Tversky, Robert Cialdini đã mô tả hiệu ứng đám đông như một “lối tắt” trong quá trình ra quyết định của con người.

Hiệu ứng đám đông (Bandwagon Effect) là một hiện tượng xã hội mô tả sự thay đổi trong hành vi hoặc tư duy của một cá nhân, một nhóm người trong tình huống nhất định. Khi một người tham gia vào một đám đông, những yếu tố như áp lực xã hội, sự kiện không lường trước và tác động của người khác có thể làm thay đổi cách họ hành xử so với khi ở một môi trường đơn lẻ. Hiện tượng này thường xảy ra trong các tình huống không rõ ràng, không thể xác định được cơ chế hành vi phù hợp và bị thúc đẩy bởi hành vi của người khác.

Hiệu ứng đám đông có thể dẫn đến cả những hành vi tích cực và tiêu cực. Ví dụ tích cực của hiệu ứng đám đông là việc mọi người cùng nhau tham gia các hoạt động thiện nguyện hoặc quyên góp từ thiện. Tiêu cực là việc mọi người cùng nhau tham gia các cuộc bạo loạn hoặc biểu tình gây mất trật tự.

Các hình thức của hiệu ứng đám đông bao gồm:

Hiệu ứng đám đông bởi ảnh hưởng từ xã hội: Chấp nhận quyết định của những người xung quanh một cách vô thức.
Hiệu ứng đám đông tuân thủ: Sao chép hành vi của người khác nhưng vẫn duy trì những khác biệt của bản thân.
Hiệu ứng đám đông bởi ảnh hưởng từ chuẩn mực xã hội: Làm theo số đông vì sự chấp thuận của những người khác.

Tác động của hiệu ứng đám đông trong kinh doanh

Tác động tích cực

Tạo sự tin tưởng, hấp dẫn: Khi một sản phẩm hoặc dịch vụ thu hút được sự chú ý của đám đông, nó có thể tạo ra một cảm giác tin tưởng và hấp dẫn đối với khách hàng khác. Người tiêu dùng thường có xu hướng tin tưởng và mua các sản phẩm hoặc sử dụng dịch vụ mà nhiều người khác đang quan tâm và giới thiệu.
Tăng giá trị thương hiệu: Sự quan tâm và sự lan truyền thông tin từ đám đông có thể tạo ra hiệu ứng lan tỏa cho thương hiệu. Nhiều người biết đến và thảo luận về một sản phẩm/ dịch vụ có thể tăng giá trị thương hiệu và tạo ra lợi thế cạnh tranh.
Ảnh hưởng tích cực đến quyết định mua hàng: Khi nhìn thấy nhiều người khác mua một sản phẩm, sử dụng dịch vụ, điều này có thể tạo ra sự tin tưởng và thúc đẩy hành động mua hàng của các khách hàng khác.

Tác động tiêu cực

Thiên lệch thông tin: Trong một đám đông, thông tin và ý kiến có thể lan truyền nhanh chóng. Tuy nhiên, điều này cũng có thể dẫn đến thiên lệch thông tin, khi một số thông tin không chính xác được lan truyền rộng rãi. Gây ra những quyết định sai lầm hoặc dẫn đến sự hoang mang, bất ổn trong môi trường kinh doanh.
Quá tải thông tin: Khi có quá nhiều thông tin được lan truyền trong một đám đông, người tham gia có thể trở nên quá tải thông tin, khó khăn trong việc xử lý và hiểu thông tin đó. Từ đó có thể dẫn đến việc đánh giá sai và đưa ra quyết định không chính xác.
Gây ra sự thất vọng cho khách hàng: Trong một số trường hợp, sản phẩm/ dịch vụ được những người khác quảng cáo dẫn đến việc khách hàng mong đợi quá nhiều từ sản phẩm/ dịch vụ đó. Khi nhận ra sản phẩm/ dịch vụ không đáp ứng được kỳ vọng của mình, họ có thể cảm thấy thất vọng và có thể không mua lại nữa.
Rủi ro tài chính: Sự tăng trưởng bất ngờ trong thị trường khi các nhà đầu tư chạy theo lợi ích số đông, đầu tư vào một sản phẩm/ dịch vụ không mang lại giá trị.

Cách sử dụng hiệu ứng đám đông trong Marketing

Sử dụng đánh giá và xếp hạng của khách hàng

Đánh giá và xếp hạng của khách hàng là một trong những yếu tố quan trọng nhất ảnh hưởng đến quyết định mua hàng của khách hàng. Vì vậy, doanh nghiệp có thể sử dụng hiệu ứng đám đông bằng cách đưa các đánh giá và xếp hạng tích cực của khách hàng trên website, mạng xã hội,… Giúp khách hàng tiềm năng thấy rằng sản phẩm/ dịch vụ của doanh nghiệp được đánh giá cao và đáng tin cậy.

Tạo ra các chương trình khuyến mãi, giảm giá

Các chương trình khuyến mãi và giảm giá là một cách hiệu quả để thu hút sự chú ý của khách hàng và thúc đẩy doanh số bán hàng. Khi doanh nghiệp tung ra các chương trình này, họ có thể sử dụng hiệu ứng đám đông bằng cách giới hạn số lượng sản phẩm/dịch vụ được giảm giá hoặc giới hạn thời gian diễn ra chương trình. Điều này sẽ tạo ra cảm giác khan hiếm và thúc đẩy khách hàng nhanh chóng mua hàng.

Sử dụng các KOL/ KOC

Các KOL/ KOC có sức ảnh hưởng lớn đến suy nghĩ và hành vi của người theo dõi. Doanh nghiệp có thể sử dụng hiệu ứng đám đông bằng cách mời họ sử dụng sản phẩm/dịch vụ của mình hoặc tham gia vào các chiến dịch quảng cáo. Điển hình cho giải pháp này là thị trường Tiktok, hiện nay các Tiktoker có nhiều lượt follower thường được nhãn hàng booking quảng cáo, với số lượng lớn có thể tạo ra hiệu ứng đám đông hiệu quả.

Tạo ra các xu hướng trên mạng xã hội

Mạng xã hội là một kênh truyền thông hiệu quả giúp doanh nghiệp tiếp cận với khách hàng mục tiêu. Doanh nghiệp có thể sử dụng hiệu ứng đám đông bằng cách tạo ra các xu hướng hấp dẫn, bắt trend hoặc tham gia vào các thử thách, trò chơi.

Công cuộc chuyển đổi số với sự phổ biến của mạng xã hội và internet ngày càng cung cấp nhiều lựa chọn và nguồn thông tin khổng lồ. Chính vì vậy, nó làm cho hiệu ứng đám đông trở nên phổ biến và có tác động không nhỏ đến cách mà mỗi người đưa ra quyết định. Đây là một hiện tượng có tính hai mặt. Trong kinh doanh, nó có thể giúp một thương hiệu có thể trở nên nổi tiếng sau một đêm, nhưng cũng có thể là một cơn bão lớn ập đến và cuốn đi rất nhanh mọi thứ thương hiệu đang sở hữu. Do đó, hãy đưa ra mọi quyết định dựa trên tính minh bạch và bền vững.

Tham khảo thêm về Công Ty TNHH Tư Vấn Chiến Lược & Truyền Thông Sun-Hi :